Oruç, Emr-i İlahiyi sımsıkı tutmaktır. Bu manada oruç, turnusol kâğıdı görevini yapar. Bu sayede samimiyetimiz sınanır. Ya da samimiyetimiz ortaya çıkar. Bir başka veçhesiyle oruç, gaybi imanımız açığa çıkmış olur. Buna gabya iman denen önemli bir hazinenin açık ve görünen hali aynı zamanda da kaybolan samimiyetin oruçla gün yüzüne çıkma halidir de denebilir. Bundan dolayıdır ki Peygamber Efendimizin lisanıyla kutsi hadiste Allah Azze ve Celle“ Âdemoğlunun bütün amelleri kendisi içindir. Ancak oruç hariçtir. Oruç benim içindir, onun mükâfatını ben veririm.” Buyurmaktadır. Oruc, bu haliyle has ibadetler gurubunda yer almaktadır.
Orucun karşılığı nedir?
O da gizlenmiştir. Oruç benim içindir demekle şanıma, izzetime yakışacak karşılığını da ben veririm demektir. “ Oruçlunun iki sevinç anı vardır…” Hadisinden de anlaşıldığı veçhiyle “…Allaha kavuştuğu an” o an oruçlu sevinçli ise aldığı mükâfat mutlaka çok büyük bir şey olmalıdır. Aslında büyük bir şey olduğu da gün gibi aşikârdır. O zaman ne mutlu o özel ikrama ve ihsana mazhar olan kullara! Rabbim bizim orucumuzu da onlardan eylesin!
Oruç, insan olmanın ve insan kalmanın tüm erdemlerini tutmaktır. Acıkmak ve acıktığı için benim diyen azgınlaşmış nefsin şerrinden sakınma yolunu tutmaktır. Azgınlaşmış ve azmış nefis insanlık hasletidir. Onu dizginleyip zapturapt altına almak kâmil insan özelliğidir. Oruç, susamaktır insanca; lakin daha büyük mükâfatı hedefleyerek ve büyük fermanı dinleyerek su gibi azizliğe yürümektir. İnancın izzetini Allahın yanında olmanın izzet ve şerefini yüklenmektir. “ Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki bu sayede takvaya ulaşasınız” İnsan olup ahsen-i takvim’de yol tutmaktır. İnsanlara gizli Allaha açık olan sadakat yolunu tutmaktır.
Oruç, ihsanı ve ikramı tutmaktır. Hem de avuçları arasında, abasının içinde başkalarından ve hatta kendi gözlerinden bile sakınarak ve saklayarak sımsıkı hayâ yolunu tutmaktır. Namahreme göstermeden saklayarak ve kendi organlarından bile gizleyerek rahmet ve merhamet yolunu tutmaktır. “ Sağ elinin verdiğini sol eli bilmeyen” erdemlilerin yolunu tutup, sıdk ve sadakatle vermenin yolunu tutmaktır. Adı fıtır olur, zekât olur, fidye olur, sadaka olur. Ama hepsinde de sadakat yolunu tutmak vardır.
Oruç sadakayı fıtrı ve bu anlam da fıtratı tutmaktır. Var edene şükrü, hem de bütün varlığı adına fıtrat yolunu tutmaktır. Fıtır sadakası (fitre), insanın yaradılışına bir şükür olmak üzere sevap kazanmak kastıyla verdiği sadaka demektir. Fitre, orucun kabûlüne, ölüm sekeratından ve kabir azâbından kurtuluşa bir vesiledir. Bu cihetle fitre, insanî bir hayır ve medeni bir vazifedir. Fıtratı bozmamanın adıdır bu yol. O zaman fıtratı sağlam olan insanlardan sadır olan bu fiil aslında her sene fıtrata dönmeyi, yaratana şükretmeyi ifade eden bir yoldur.
Oruç nefisten gelen fısıltıları ve Şeytan-ı aleyhillane’den gelen bütün zehirli okları tutmaktır. Mana açısından böyle olan oruç aslında bu şekliyle tutmak anlamıyla özdeşleşmiş olur. “… Yoksa Allahın bizim yemeyi ve içmeyi terk etmemize ihtiyacı yoktur.” Oruç eliyle, diliyle, gözüyle kulağıyla vb. tutulmalıdır. Nefis bizi en çok bu yönlerden istila eder. Bu şekliyle orucu tutanların orucudur sevinç vesilesi olan… Zikredilen azalarla tutulan oruçtur bab-ı reyyandan içeri girdiren
Basri BEKTAŞ
Tosya Müftüsü
NOT: Yazının kalan bölümü bir sonraki yazımızda devam edecektir.
Yorumlar kapalı.