Gelir Vergisi Kanununun
70 inci maddesinde yazılı mal ve hakların (Arazi, bina, haklar, motorlu taşıtlar vs.)
kiraya verilmesinden
elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak adlandırılırlar ve belli koşullarda vergiye tabi tutulurlar.
Beyan edilmesi gereken geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından
ibaret olan mükelleflerden;
1-Bir takvim yılı içinde elde ettiği
mesken (konut) kira geliri, 2012 yılı için istisna tutarı olan 3.000,00 TL’yi aşanlar,
2-İşyeri kira gelirleri üzerinden vergi
kesintisi (stopaj %20) yapılanlardan, kira gelirlerinin brüt tutarı 25.000,00 TL’yi
aşanlar,
3-Bir takvim yılı içinde elde ettiği,
tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan (Örneğin Basit Usulden) gayrimenkul
sermaye iratları toplamı 1.290,00 TL’yi aşanlar,
Diğer mal ve haklardan kira geliri elde
edenler, bu gelirlerini Mart Ayının 25 inci Günü akşamına Kadar beyan edecekler
ve Yıllık Kira gelirleri için beyanname vereceklerdir. Mesken kira gelirlerinin
2012 yılı için 3.000,00 TL’si vergiden müstesnadır.
Kira gelirinin yanında Ticari, Zirai
veya Mesleki Kazancını beyan etmek zorunda olanlar, yani vergi mükellefi
olanlar 3.000,00 TL İstisnadan yararlanamazlar ve bu gelirlerine, kira
gelirlerini de ilave edip Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi verirler.
Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi
Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere İki eşit taksitte ödenecektir.
Gayrimenkulleri işyeri olarak kiralayan
kişi ve kuruluşlar, kira ödemeleri üzerinden gelir vergisi kesintisi
yapacaklardır. Yani işyerinin kiracıları, ödeyecekleri kira üzerinden vergi
keseceklerdir.
Kanununun 94 üncü maddesinde sayılmış
ve kiracı olan bu kişi ve kuruluşlar, yaptıkları kira ödemelerinin brüt tutarı üzerinden %20 oranında
gelir vergisi (tevkifat, stopaj) kesintisi yapmak zorundadırlar.
Ancak, gayrimenkulü kiralayan mükellef
basit usulde vergiye tabi ise; kira ödemesi üzerinden herhangi bir vergi
kesintisi (stopaj) yapılmaz. Bu durumda gayrimenkulden elde edilen kira geliri mülkiyet
sahibi tarafından yıllık beyanname ile beyan edilir.
Gayrimenkul sermaye iradında safi
iradın saptanması için, kira gelirlerinden indirilecek giderler konusunda
seçilebilecek iki yöntem vardır.
1- Gerçek Gider Yöntemi 2- Götürü Gider Yöntemi
Götürü veya gerçek gider yönteminin
seçimi, taşınmaz malların tümü için yapılır. Bunlardan bir kısmı için gerçek
gider, diğer kısmı için götürü gider
yöntemi seçilemez.
Gerçek gider yönteminin seçilmesi
durumunda;
* Kiraya veren tarafından, kiraya
verilen gayrimenkul için ödenen; aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, onarım
giderleri ile bakım ve idame giderleri, emlak vergisi, resim, harç ve
şerefiyelerle kiraya veren tarafından belediyelere ödenen harcamalara katılma
payları, sigorta giderleri, Amortismanlar,
* Kiraya
verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile mütenasip olan
idare giderleri,
* Kiraya verilen mal ve haklar
dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak
kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile
iktisap bedelinin % 5’i
* Kira ile tuttukları mal ve hakları
kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler,
* Sahibi bulundukları konutları kiraya
verenlerin kirayla oturdukları konut veya lojmanların kira bedeli,
* Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili
olarak sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,
brüt kira tutarından indirilir.
Ancak, bu giderlerin vergiden istisna
edilen tutara isabet eden kısmı indirilemez.
Götürü gider yöntemini seçen
mükellefler ise, (hakları kiraya verenler
hariç) kira gelirlerinden istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın % 25’i oranındaki götürü gideri gerçek giderlere
karşılık olmak üzere indirebilirler.
Ancak, bu usulü seçen mükellefler iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine
dönemezler.
Yorumlar kapalı.