Lisanslı depoculuk sistemini düzenleyen 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu, 17/02/2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Kanuna istinaden bugüne kadar, lisanslı depoculuk sistemini düzenleyen 8 (sekiz) adet, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 53 üncü maddesine istinaden ürün ihtisas borsasını düzenleyen 2 (iki) adet yönetmelik çıkarılmıştır. Bu yönetmeliklerle birlikte, lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsacılığı sistemine ilişkin hukuki altyapı ve düzenlemeler tamamlanmıştır. Öte yandan, lisanslı depoculuk sisteminin uygulamaya geçebilmesi için ilgili sektör temsilcilerinin haklı beklentisi olan teşvik amaçlı vergi düzenlemeleri, 3/7/2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5904 sayılı Kanunla yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme ile, ürünlerin lisanslı depolara ilk tesliminde ve ürün depoda kaldığı sürede borsadaki alım satımında katma değer vergisi istisnası getirilmiştir. Ayrıca, mudi ile lisanslı depo işletmesi arasında yapılan sözleşmeler ve ürün senetleri damga vergisinden, ürün senetlerinin el değiştirmesinden doğan kazançlar ise 31/12/2014 tarihine kadar gelir vergisi ve kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.
Yapılan bu düzenlemeler ile; Üreticiler; mahsullerini depolayabilecekleri sağlıklı, güvenli ve sigortalı depo imkânı elde edebilecek, fiyatların düşük olduğu hasat döneminde ürünlerini satmak yerine lisanslı depolara koyarak karşılığında aldıkları ürün senetlerini teminat göstererek uygun koşullarda kredi kullanabilecektir. Üreticiler ayrıca, ürünlerini borsalar aracılığıyla pazarlayabilecek ve böylelikle ürünlerini daha kolay ve yüksek fiyata elden çıkarma imkânı elde edecektir. Tarıma dayalı ticaret ve sanayi sektöründeki işletmeler; ihtiyaç duydukları ürünler için depo inşa etme maliyetinden kurtulacak, talep ettikleri miktar, tür ve kalitedeki ürünü kolaylıkla ve güvenilir bir şekilde temin edebilecektir. Ayrıca bu işletmeler, ürün senetleri vasıtasıyla olası fiyat farklılıklarından korunabilecek, risklerini azaltabilecek ve ihtiyaçları halinde kredi kullanabilecektir. Yatırımcılar, depolara konulan ürünlerin karşılığında düzenlenen ürün senetlerini yeni bir yatırım aracı olarak kullanabilecektir. Ayrıca bu sistem sayesinde; tarım ürünleri ticareti kayıt altına alınabilecek, kaliteli üretim teşvik edilecek, tarımsal üretim miktarı ve kalitesi hakkında daha kesin veriler elde edilebilecek ve bu alanda daha etkili politikalar oluşturulabilecektir.
Lisanslı depo işletmeleri bir anlamda emtia bankacılığı yapacak kuruluşlardır. Lisanslı depo işletmesi kurmak üzere Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bugüne kadar çok sayıda başvuruda bulunulmuştur. Bu başvurular büyük bir hassasiyetle değerlendirilmiş ve bu güne kadar bir çok şirkete kuruluş izni verilmiştir. Kuruluş izni alan bu şirketlerden biri olan ve Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)-Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ortaklığı ile kurulan TMO-TOBB Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş., anılan mevzuat doğrultusunda faaliyet izni almak için gerekli çalışmalarını tamamlamıştır. Bu çalışmalar, Bakanlık tarafından kurulan komisyon tarafından incelenmek suretiyle, Türkiye’de bir ilk olmak üzere; 12/07/2011 tarihi itibarıyla kendilerine lisanslı depoculuk faaliyetinde bulunmak üzere lisans verilmiştir. Ayrıca Polatlı Ticaret Borsası da, ilgili mevzuatın gereği olarak, gerekli şartları taşıdığı tespit edilerek, lisanslı depo işletmesinde depolanacak ürünleri temsilen çıkarılacak olan ürün senetlerinin alım ve satımı konusunda yetkilendirilmiştir. Böylece, lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsacılığı sistemi fiilen Ülkemizde uygulamaya başlamış bulunmaktadır. Başka bir ifade ile, çiftçilerimiz ve sanayicilerimiz; yetkili sınıflandırıcılar tarafından, daha önce belirlenmiş standartlara uygun olduğu belirlenen ürünlerini lisans alan işletmenin depolarında depolayabilecek ve bununla birlikte depoladıkları ürünlerin mülkiyetini temsil eden ürün senetlerini alım satıma konu edebileceklerdir. Kaynak; İç Ticaret GM.
Yorumlar kapalı.