ELEKTRİK PİYASASI LİSANSLARI
Elektrik piyasasında tüm piyasa faaliyetleri, EPDK’dan alınacak lisanslar kapsamında yürütülmektedir. Her bir piyasa faaliyeti ve faaliyetin yürütüldüğü her bir tesis/bölge için ayrı lisans alınması gerekmektedir. Lisans sahipleri, sahip oldukları her bir lisansa konu faaliyet için ayrı bir hesap tutmakla mükelleftirler. Lisanslar, hiçbir surette devredilemez. Lisanslar; üretim, iletim ve dağıtım lisanslarında minimum süre 10 yıl olmak üzere 49 yıla kadar verilebilir. Tesis, hesap ve kayıtların EPDK’nın inceleme ve denetimine açık olması ve EPDK’nın talebi üzerine, her türlü bilgi ve belgelerin EPDK’ya sunulması gerekmektedir. Üretim ve otoprodüktör lisansı sahibi tüzel kişiler hariç, lisans sahibi tüzel kişiler piyasa dışı faaliyetler ile iştigal edemez. Lisans sahibi tüzel kişiler üretim, iletim ve dağıtım tesislerini; doğal afetler, yangın ve kaza gibi riskleri kapsayan bir “varlık tüm risk” sigortası ile teminat altına almak zorundadır. Lisans sahibi tüzel kişilerin hisselerinin devredilmesi Kurul onayına tabidir. Bu hüküm, oy hakkı edinilmesi ile hisselerin rehnedilmesi için de geçerlidir. Herhangi bir hisse devri söz konusu olmasa dahi, mevcut hisseler üzerinde imtiyaz tesisi, imtiyazın kaldırılması veya intifa senedi çıkarılması da Kurul onayına tabidir. Diğer taraftan, bir veya birden fazla lisans sahibi tüzel kişinin tüm aktif ve pasiflerinin bir bütün olarak lisans sahibi tek bir tüzel kişi tarafından devralınmak istenmesi halinde, birleşme izni hakkında da Kurul onayı alınması zorunludur.
Özel hukuk hükümlerine tabi olan elektrik piyasasında faaliyette bulunmak üzere lisans başvurusunda bulunulmasına ilişkin esas ve usuller EPDK tarafından çıkarılan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği ile belirlenmiştir. Buna göre, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre, anonim şirket veya limited şirket olarak kurulan ve usulüne uygun olarak EPDK tarafından lisanslanan şirketler, elektrik piyasasında üretim, dağıtım, toptan satış, perakende satış, perakende satış hizmeti, ithalat ve ihracat faaliyetlerinde, organize sanayi bölgeleri (OSB) tüzel kişilikleri ise, katılımcılarının ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, onaylı sınırları içerisinde, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre şirket kurma şartı aranmaksızın, EPDK’dan lisans almak koşuluyla dağıtım ve/veya üretim faaliyetlerinde bulunabilmektedirler. Ancak birden fazla tesiste aynı tüzel kişilik adı altında üretim faaliyeti göstermek isteyen tüzel kişiler; üretim, otoprodüktör ya da otoprodüktör grubu lisanslarından ancak birini alabilmekte; perakende satış ve perakende satış hizmetleri, perakende satış lisansında ilgili hükümlerin yer alması kaydıyla tek bir lisans kapsamında yürütülebilmektedir. İthalat ve ihracat faaliyetleri için ayrı bir lisans alınması gerekmemektedir. İthalat ve ihracat faaliyetleri, toptan satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından, bunun yanında dağıtım seviyesinden ithalat faaliyetleri, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yürütülebilmektedir.
Üretim faaliyeti; özel sektör üretim şirketleri, EÜAŞ, EÜAŞ’ın yeniden yapılandırılmasıyla oluşturulan diğer kamuya ait üretim şirketleri, otoprodüktör ve otoprodüktör grup şirketleri ile onaylı sınırları içerisinde olmak kaydıyla OSB’ler tarafından yapılabilir. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler de, kamu tüzel kişileri hariç olmak üzere, üretim lisansı almak kaydıyla lisanslarında belirlenen bölgelerde üretim tesisi kurarak üretim faaliyetinde bulunabilir. Üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, ürettikleri elektriği ve/veya kapasitelerini toptan satış lisansı sahiplerine, perakende satış lisansı sahiplerine ve serbest tüketicilere ikili anlaşmalar yoluyla satabilir. Otoprodüktör ve otoprodüktör grupları yıllık üretimlerinin %20’sine kadar olan miktarı piyasada satabilirler. EPDK, olağanüstü hallere münhasır olmak üzere, Kurul kararı ile bu oranı yarısı kadar artırmaya yetkilidir. Herhangi bir özel sektör üretim şirketinin iştirakleri ile birlikte işletmekte olduğu üretim tesisleri yoluyla piyasada sahip olacağı toplam pay, bir önceki yıla ait TEİAŞ tarafından yayımlanan Türkiye toplam elektrik enerjisi kurulu gücünün %20’sini geçemez. Herhangi bir özel sektör toptan satış şirketinin iştirakleriyle birlikte piyasada sahip olacağı toplam pay, piyasada bir önceki yılda tüketilen toplam elektrik enerjisi miktarının %10’unu geçemez. Kaynak: Epdk, Saygılarımla, Şakir GÜRLÜK, SM.Mali Müşavir
Yorumlar kapalı.