İslam’ın beş temel
esasından olan oruç ibadetinin yerine getirildiği Ramazan ayı hicri aylardan
dokuzuncu aydır. İslamiyet’te dini gün ve geceler ay yılı hesabına göre
hesaplanır. Bilindiği gibi ay yılı güneş yılından 11 gün kadar kısadır. Bundan
dolayı dini günler ve geceler her sene on bir gün önce gelir. Dört yılda bir
de, Şubat ayının 29 gün olmasıyla, o yıl ramazan ayı 12 gün önce gelir.
Ramazan ayı, Ramazan
hilalinin görülmesi ile başlar. Ramazan hilalinin ne zaman nerede görüleceği
uzmanlarca belirlenir. Eskiden göz ile gözlemlenerek yapılırdı. Gelişen
şartlarda bu gözlemler daha net ve hatasız olarak yapılabilmektedir. “Ay ve Güneşin belli bir hesaba göre hareket
ettiği” (Rahman.4) Kur’anda
bildirilmektedir. Bu hesabı bilenler ayın ve güneşin hareketlerini de
hesaplayabilirler.
Ramazan ayı Kur’an’ın
indirilmeye başlandığı aydır. Bunun için yılın en mübarek ayıdır. Aynı zamanda
manevi hayatımızın hasat mevsimi gibi düşünülebilir. Çünkü mali ve bedeni
ibadetler bu ayda yoğunlaşmaktadır. Gündüzün tutulan orucu, geceleri kılınan
teravih namazları ile manevi hayatımızda Ramazan’ın özel ve de güzel bir yeri vardır.
Ramazan kelimesinin
iştikakına gelince, bu kelimenin türediği fiilden elde edilen lügat manalar ile
Ramazan ayının ıstılahı anlamı arasında uyum vardır. Lügat manaları ıstılah
manalarını çağrıştırmakta ve tamamlamaktadır. Ramazan kelimesinin lügat
manaları konusunda şunlar vardır.
1.Ramazan kelimesi esma-i hünsadandır. Yani
Allah’ın güzel isimlerinden birisidir. Bu itibarla kul ile Allah arasında
irtibatın güçlü olduğu bir zaman dilimidir.
2.Güz yağmuru
ve güz yağmurundan sonra meydana gelen temiz berrak görünüm manasına gelir. Bir
yıl boyunca eşyanın üzerinde evlerin çatılarında meydana gelen kirlilikler
oluşur. Bunlar güzün yağan bir yağmurdan sonra akıp gider. Evlerin çatıları
daha parlak bir görünüm alır. Ramazan ayı da, bir yıl boyunca hatalarla
günahlarla kirlenmiş olan insan nefsinin temizlenmesi, arı duru hale gelmesini
sağlar.
3.Bir şeyin
yakarak temizlenilmesi manası vardır. Buradan hareketle diyebiliriz ki, Ramazan
ayı nefsin kirlerinin, paslarının yakarak temizlenmesi için fırsattır.
4.Bir kesici
aletin bilenerek keskinleştirilmesi anlamına da gelen Ramazan kelimesi, inanan
insanın duygu ve düşüncelerinin incelerek daha etkili hale gelmesini sağlayacak
olan aydır.
Bu lügat manaların
hepsini bir araya toplayıp değerlendirdiğimizde Ramazan ayının ne demek
olduğuna, ne olduğuna dair daha özlü bilgilere ulaşabiliriz.
Ramazan ayı Müminin
Rabbini hatırından çıkarmadığı, dış yüzünü temiz tuttuğu gibi iç dünyasını,
duygu ve düşüncelerini de temiz tuttuğu, Kendisine ve etrafına hoş bir nazarla
bakarak düşüncelerini keskinleştirdiği, bedenini ve ruhunu arındırarak
yücelttiği müstesna bir zaman dilimidir.
Ramazan ayının
değerlendirilmesi için yapılması gerekenler neler olmalıdır? Diye bir soru
sorulsa şunlar söylenilebilir.
Ramazan Kur’an ayıdır. Müslüman‘ın Ramazan ayında
mutlaka Kur’an ile bir şekilde irtibatlı olması lazımdır. Hatim okumak, meal
okumak, Kuran’dan bazı kısa surelerin ezberlenilmesi veya ezbere bildiğimiz
surelerin anlamlarının da öğrenilmesi gibi çabalar bizim ile Kur’an arasındaki
irtibatın devamını sağlayacaktır.
Ramazan oruç ayıdır. Sağlığı yerinde olan herkes
oruç tutmalıdır. Oruç sağlığın koruyucusudur. Kötülüklere karşı koruyucu
kalkandır.
Orucunu tutabilen veya tutamayan her Müslüman’ın
namazlarını kılması lazımdır. Oruç ile namazın arası ayırmamalıdır.
Ramazan ayına mahsus olan teravih namazlarının
usulüne uygun bir şekilde kılınması da bu ayın güzel ibadetlerindendir.
Varlıklı olan Müslümanların zekâtlarını vererek mali
ibadetlerini yapmaları ve etrafındaki fakir muhtaç kişilere yardımcı olmaları
gerekir.
Orucun sadece sabahtan akşama aç ve susuz kalmaktan
ibaret olarak icra edilen bir ibadet şekli olmadığını idrak ederek oruçlu
olunan zamanlarda elimizin, dilimizin ve hatta düşüncelerimizin de oruçlu
olmasını sağlayacak şekilde kendimizin hazırlanması lazımdır.
Ramazanınız mübarek olsun.
Muhsin Özdemir
Yorumlar kapalı.