Din. Kelimesi lügat manası itibarıyla, yol, mükâfat,
ceza ve hesap gibi manalara gelmektedir. Din, diyanet hatta Medine, medeniyet
gibi kelimelerin aslı da din köküne dayanır. Diyanet, din işleri anlamına
gelir.
Dinin ıstılahi tarifi konusunda pek çok tarif
yapılmış olup, en yaygın olan tarifi şudur. “Din: Akıl sahibi insanları kendi istek ve arzuları ile iyiliğe ve
mutluluğa ulaştıran ilahi kanundur.”
Bu tarifin içerdiği unsurlara bakacak olursak
şunları görürüz.
1.Dinin muhatabı akıl sahibi insanlardır. Aklı
olmayan insanın dini mükellefiyeti olmadığı gibi, insan dışındaki varlıkların
da dini mükellefiyetleri yoktur. Dini mükellefiyetler akıl üzerine bina
edilmektedir. Buradan da Dinin akla ve aklı kullanmaya ne denli önem verdiği
ortaya çıkmaktadır.
2.İman hür iradeye dayanır. Bir kimsenin zorla bir
şeye inandırılması mümkün olmadığı gibi, dini mükellefiyetlerin de zor ve cebir
kullanılarak yaptırılması doğru değildir. Zaten din konusunda zorlamanın
olmadığı vahyin bilgisi olarak Kur’an’da Bakara Suresi’nin 156. Ayetinde
geçmektedir.
3.Dinin amacı insanın iyiliği ve mutluluğudur. Din
insan için vardır. İnsan olmasaydı din de olmazdı. Bir din insanoğluna hayatı
zehir ediyorsa ve onu mutsuz kılıyorsa orada hem inançlarda, hem de o din
mensuplarının din telakkilerinde proplemler var demektir. Allah Teâlâ
gönderdiği dini, insanlara eziyet olsun hayatları kararsın diye değil, tam
aksine hem dünyada iyi ve güzel yaşasınlar hem de ahirette Allah’ın nimetlerine
ulaşsınlar diye göndermiştir. Nitekim her namazda okuduğumuz ve Allah
tarafından öğretilmiş olan duamızda “Allahım! Bize dünyada iyilikler ve
güzellikler ihsan eyle. Ahirette de iyilik ve güzellikler ihsan eyle.” diye dua
ediyoruz.
4.Dinin sahibi
Allah’tır. Dini kuralları bildiren, Farzları ve haramları beyan eden Allah
Teâlâ’dır. Dini Allah’a has kılmaya ihlâs denir. Dinde Allah’ın yetkisinde olan
şeyleri başkalarından bilmeye de şirk denir. Şirk en büyük günahtır. Bu konuda Zümer
Suresinin ilk ayetlerinin meallerini okuyup düşünmek yeterlidir. Cenab-ı Hak
şöyle buyuruyor.
” BU ilahî kelâmın indirilişi, güç ve hikmet Sahibi
olan Allah’tandır: Hakikati ortaya koyan bu vahyi sana indiren Biziz: öyleyse
içten bir inançla Allah’a bağlanarak yalnız O’na kulluk et! Halis inancın
yalnız Allah’a yönelmesi gerekmez mi? O’ndan başkasını dost ve koruyucu
edinenler, “Biz bunlara sırf bizi Allah’a daha çok yaklaştırsınlar diye kulluk
ediyoruz!” [derler]. Şüphesiz Allah, [Kıyamet Günü] onlar arasında [hakikatten saptıkları] her konuda mutlaka hüküm
verecektir: çünkü Allah, [kendi kendine] yalan söyleyen ve inatla nankörlük
yapan hiç kimseyi rahmetiyle doğru yola ulaştırmaz”
İşte dinin tarifi
yapılırken temas edilen ana unsurlar bunlardır. Bu unsurların bulunmadığı ya da
eksik olduğu inançlara hak din denilmez. Hak din bir tanedir. O da İslam
dinidir. Allah katında makbul olan tek din İslam’dır
Muhsin ÖZDEMİR.
Yorumlar kapalı.