Türkiye’de her yıl yaklaşık 175 bin kişiye kanser teşhisi konuluyor.
Bu hastaların büyük bir çoğunluğu ise rahatsızlığın geç fark edilmesi nedeni ile hayatını kaybediyor. Kanserde erken tanı yaşam kalitesi ve süresinin artması için çok önemli, bu hastalığı yenmenin yolu ise onu tanımak ve doğru tedavi stratejisini belirlemekten geçiyor.
KANSERDE RİSK FAKTÖRLERİNİ TANIYIN
Kanser, vücudumuzun çeşitli bölgelerindeki hücrelerin kontrolsüz bölünmeleri, çoğalmaları, çevre dokulara ve vücudun diğer yerlerine yayılabilmeleri sonucu oluşan hastalıktır. Tek bir hastalık olmayıp, 100’den fazla çeşidi olan bir hastalıklar grubudur. Genlerimizdeki değişiklikler, yaşam tarzı ve çevresel faktörler. Bu üç ana faktörün etkileşimi kanser oluşma riskini belirlemektedir. Radyasyon, sigara içmek, alkol kullanımı, kimyasal maddeler, enfeksiyonlar, sağlıksız beslenme, yağdan ve tuzdan zengin diyet, fiziksel aktivitenin azlığı, ailede kanser öyküsü, yaşlılık dünya genelinde ana risk faktörleridir.
Kolayca anlaşılabileceği üzere yaşlanma ve genetik yatkınlık dışındaki diğer tüm risk faktörlerinde kaçınmak mümkündür. Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre tüm dünyada görülen kanserlerin en az üçte birinin korunma ile önlenebilecek kanserlerdir.
KADIN VE ERKEKLERDE SIK GÖRÜLEN KANSERLER FARKLI
Kadınlarda meme kanseri ve tiroid kanseri en sık görülen türlerdir. Daha sonra kalın bağırsak, rahim, akciğer kanseri gelmektedir. Erkeklerde ise; akciğer kanserinden sonra en çok prostat kanseri görülmektedir. Bunu idrar kesesi, kalın bağırsak, mide kanseri takip etmektedir.
BU BELİRTİLERE DİKKAT! MEME KANSERİ GELİYORUM DER
Meme veya koltuk altında kitle, sertlik, kalınlaşma, meme ucunda kaşıntılı, döküntülü yara ya da ağrı, meme derisinde gamzeleşme veya çekinti, aniden başlayan meme başı akıntısı meme kanseri konusunda önemli ipuçlarıdır.
ÖKSÜRÜK VE NEFES DARLIĞI AKCİĞER KANSERİNİ DÜŞÜNDÜREBİLİR
Uzun süren öksürük, sabit göğüs ağrısı, kanlı balgam, nefes darlığı, hırıltı veya boğuk seslilik akciğer kanserine işaret ediyor olabilir. Tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, boyunda ve yüzde şişlik, iştahsızlık veya kilo kaybı ile kronik yorgunluk da bu hastaların en sık karşılaştığı belirtilerdir.
TUVALET ALIŞKANLIKLARINIZA ÇOK DİKKAT EDİN
Mesane (idrar kesesi) ve prostat kanseri; idrar yaparken ağrı, sancı olması; idrarda kan görülmesi veya idrar yapma sıklığının değişmesi ile görülebilir.
KÜÇÜK BİR BEN CİLT KANSERİ ANLAMI TAŞIYABİLİR
Vücutta yeni oluşan benlerin olması ya da yıllardır var olan bir ben veya siğilde şekil, boyut veya renk değişikliği görülmesi cilt kanserini akla getirebilir. Benlerin bir dermatoloji uzmanı tarafından düzenli takip altında olması önemlidir.
BAĞIRSAK ALIŞKANLIKLARINDA DEĞİŞİKLİKLER KALIN BAĞIRSAK KANSERİ YÖNÜNDEN ARAŞTIRILMALIDIR
İshal, kabızlık, bağırsakta tam boşalmama hissi, dışkıda kan görülmesi, normalde olduğundan daha ince dışkılama önemli belirtilerdir. Karında gaz, şişkinlik hissi, krampların olması, istemsiz kilo kaybı, uzun süren yorgunluk hissi, bulantı ve kusmalar görüldüğünde mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
VÜCUDUNUZDAKİ GENEL DEĞİŞİKLİKLERİ ÖNEMSEYİN
Kişinin bedeninde ele gelen kitleler ve şişlikler, deri değişiklikleri, iyileşmeyen yaralar, bağırsak ve idrar alışkanlıklarındaki değişiklikler, beklenmedik ve anormal kanamalar ve akıntılar, yutma güçlüğü ve hazımsızlık, ses kısıklığı, açıklanmayan kilo kaybı, ateş, halsizlik ve ağrı kanserin belirtileri olabilmektedir.
KORUNMAK İÇİN YAŞAM TARZINIZI DÜZENLEYİN
Sigara içmemek, alkol almamak ya da miktarını en aza indirmek, radyasyondan uzak durmak, güneş ışığımından korunmak, enfeksiyonlardan korunmak(özellikle hepatit B, HIV veya HPV bulaşma riski olan durumlardan sakınmak), sağlıklı beslenmek, kilo dengesini korumak ve egzersiz yapmak alınabilecek başlıca önlemlerdir. Kanserde erken belirti ve bulguları öğrenerek riskleri bilmek, kanser tarama programlarına girmek de kanserden korunma konusunda önemli adımlardır.
ÖNERİLEN TARAMALAR
· Meme kanseri taraması için 1-2 yılda bir mamografi
· Rahim ağzı kanseri taramasında ise cinsel aktivitenin başlangıcından itibaren ilk 3 yıl içinde başlanarak 3 yılda bir rahim ağzı sürüntüsü (papsmear) alınarak patolojide incelenmesi
· Kalın barsak(rektum dahil) kanseri için 50 yaş üzerindeki herkese yılda bir parmakla muayene ve büyük abdestte gizli kan testi ve birkaç yılda bir kolonoskopik inceleme
· Prostat kanserinin erken tanısı için ise 50 yaş üzerindeki erkeklere yılda bir kez parmakla muayene ve kanda PSA( prostat spesifik antijen) bakılması önerilmektedir.
Dr. Zübeyde DEMİRKIR
Yorumlar kapalı.