Aralık ayı geldi, vergi
mükelleflerinin bir kısmını vergiyi denkleştirmek için fatura toplamak, aramak
telaşesi sardı. Tamam; vergi kaçırmak kanunen suç, vergiden kaçınmak ise
yasaldır. Ancak; vergiden kaçınacağız, az ödeyeceğiz ya da hiç ödemeyeceğiz
diye hatalara ve tuzaklara da düşmeyeceğiz. Yoksa ileride daha ağır vergi ve
cezalarla da karşılaşabiliriz. Bu durumlara düşmemek için bazı konulara dikkat
etmemiz gerekmektedir. Dikkat edeceğimiz konuların başında naylon fatura konusu
gelmektedir. Naylon
faturanın bazı sektörlerde yoğun olarak kullanıldığını, bu sektörlerin hangi
sektörler olduğunu biz Maliyeciler bilmekteyiz. Halk arasında naylon fatura
diye bilinen konuya, biz Maliyeciler teknik anlamda SMİYB yani sahte ve
muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge diyoruz. İki tür naylon fatura vardır:
Ya belge tamamen sahtedir, belgeyi düzenleyen böyle bir mükellef yoktur, ya da
mükellef vardır, faturanın içeriği tamamen veya kısmen yanıltıcı
düzenlenmiştir. Gerçekte ortada mal veya hizmet alışverişi (sirkülâsyonu)
olmadığı halde belge düzenlenmişse, belgeyi düzenleyen vergi mükellefi dahi
olsa, bu fatura da tamamen sahte kabul edilir. Naylon faturadan kaçınmak için
gerek Aralık ayında gerekse diğer aylarda hem Muhasebeciler hem de mükellefler
(gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri) olarak dikkat etmemiz gereken bazı
hususlar aşağıda belirtilmiştir:
– Ödemenin banka kanalı ile yapılması çok
önemli, fakat tek başına yeterli değil. Banka ödemesi şirketin defter ve
belgeleri üzerindeki kayıtları ile desteklenmeli, belgede satıcının (veya adına
hareket edenlerin) adı, soyadı, (tüzel kişilerde unvanı) ile bankadaki numarasını ve vergi
kimlik numarasını doğru olarak yazdırmalı. Çekle ödemelerde hamiline yazılı
olmamasına dikkat edilmeli. Lehine çek keşide edenin vergi kimlik numarası
yazılmalı.
– Malın nakliyesi işlemin gerçekliğinin ispatı
açısından önemli bir unsur. Taşıma işlemine ait irsaliye, taşıma faturası sevk
irsaliyesi ve mal alım faturaları ile uyumlu olmalı.
– Alınan malın mümkünse tartı hizmeti veren bir
firmadan ağırlığı tespit edilmeli. Tartı fişi, mal faturası ile
ilişkilendirilmelidir.
– Piyasadaki emsallerine göre bariz şekilde
ucuz olan malların belgesinin naylon olması ihtimali yüksektir. Aşırı ucuz bu
tür malların belgelerine karşı daha hassas davranılmalı.
– Mallar mümkün olduğunca imalatçı firmalardan
temin edilmeli. İmalatçı işletmelerin fatura üzerindeki teslimin yapılmasını
mümkün kılacak sayıda işçi çalıştırıp çalıştırmadığı hususuna dikkat edilmeli.
Ayrıca üretim gerçekleştirebilecek makine parkının varlığı ve üretimin
gerçekleştirildiği veya malların alındığı dönemden satıma konu edildiği döneme
kadar geçen sürede malı muhafaza edebilecek kapasitede deposunun bulunup
bulunmadığı hususlarında bilgi sahibi olunmalı.
– İlk defa
mal veya hizmet alımı yapılacak firmalar için çok daha titiz davranılmalı,
faturayı kesmenin vergi dairesinde kaydının bulunup bulunmadığı, beyanname
veren bir mükellef olup olmadığı ve kestiği faturadaki KDV’yi beyan ettiğini
görmek bakımından, faturanın kesildiği aya ait KDV tahakkuk fişinin örneği
istenmelidir. Ticaret Borsası’nda tescil suretiyle alınıp satılmakta olan
mallarda alımın, borsada tescil edilerek yapılması tercih edilmeli. Firmanın
sahip ve yöneticileri ve mali işler ve satın alma konusunda görevli olanlar
sahte ve yanıltıcı belge konusunda bilinçlendirilmeli, satın alma yönetmeliği
hazırlanarak mal ve hizmet alımlarında uyulması gereken esaslar belirlenmeli ve
bu esaslara uymayanların sorumlu tutulacağı açıklanmalıdır.
YAŞAR KISA
KASTAMONU DEFTERDARI
Yorumlar kapalı.